image
image








Niet-aangeboren hersenletsels kunnen optreden omwille van verschillende oorzaken. De meest voorkomende zijn gesloten schedelletsels door bijv. een verkeers-, een sport-, of een werkongeval. Hierdoor treedt een kneuzing van het hersenweefsel op. Een belangrijk verschil tussen een traumatisch hersenletsel en de meeste andere neurologische aandoeningen is dat er altijd enig herstel optreedt in de weken en maanden na het ongeval. Maar de kans op ernstige restverschijnselen is zeer reëel. Zelfs bij een éénmalig zgn. “licht” traumatische hersenletsel blijven 15%-20% van de patiënten, ook na 6 maanden of een jaar, kampen met belangrijke klachten op cognitief vlak (b.v. aandachtstekorten en geheugenstoornissen), en/of op vlak van emotioneel/sociaal gedrag en de persoonlijkheid (b.v. depressie, emotionele labiliteit, verhoogde prikkelbaarheid, verminderde stresstolerantie, agressiviteit). Bij meerdere ongevallen na elkaar (ook als ze lang geleden gebeurden) neemt de kans op dergelijke klachten zeer sterk toe.

Verderop vindt u een overzicht van het gepubliceerde onderzoek naar de effecten van neurotherapie bij traumatische hersenletsels. Er komt steeds meer evidentie dat deze therapie een zeer effectieve behandeling biedt voor deze patiënten, zelfs nog jaren na het ongeval. Dit biedt hoop voor hen die heel vaak te horen krijgen dat de periode voor spontaan herstel voorbij is en daarom het advies krijgen dat ze “er moeten mee leren leven”.

Hersenletsel bij duizenden Belgen zonder dat ze het weten - De Morgen juni 2014


In de video hieronder wordt heel kort en eenvoudig uitgelegd wat een hersenschudding is en welke symptomen kunnen optreden.



Vroegere spoedarts Dr David Dubin geeft enige toelichting over 'low energy neurofeedback' (LENS) en een nieuwere versie ervan: high performance neurofeedback (HPN). Ook vertellen een aantal van zijn patiënten over hun therapie resultaten.



In de video hieronder spreekt Prof. Dr. Margaret Naeser (Boston University) over het recente gebruik van infrarood neuromodulatie bij hersenletsel (TBI en CVA) en andere patiënten (autisme, depressie).




De gevolgen van een hersentrauma worden nog vaak erg onderschat. Doordat het soms niet zo ernstig lijkt op het ogenblik dat het zich voordoet, wordt het voorval regelmatig vergeten, laat staan dat het in verband wordt gebracht met klachten waarvan men reeds vele jaren last kan hebben. Deze problemen kunnen van cognitieve (b.v. geheugenproblemen), emotionele (b.v. depressie) of sociale aard (b.v. agressiviteit) zijn. Dergelijke informatie wordt zelden vermeld in de medische voorgeschiedenis. Het is zelfs zo dat ook psychiaters en psychologen dergelijke link vaak niet leggen, waardoor een zeer belangrijke oorzakelijk factor over het hoofd wordt gezien. Op die manier kan een behandeling van bijvoorbeeld een depressie d.m.v. medicatie en/of (cognitieve) gedragstherapie ernstig worden belemmerd, waardoor in die situatie nauwelijks of geen succes wordt bereikt.


Onderstaande video gaat over hersenschuddingen bij sport, zoals American football, rugby, ijshockey maar ook bij voetbal of wielrennen. De impact ervan wordt doorgaans veel te weinig of vaak zelfs helemaal niet onderkend. Ook bij de sportbeoefening van (jonge) kinderen houdt men hier best zo veel mogelijk rekening mee. Voorkomen is namelijk beter dan genezen. (niet geschikt voor 'gevoelige kijkers')



U kan bij NeuroMind ook terecht voor het objectief vaststellen of er al dan niet sprake is van een hersenschudding. Het beste en meest objectieve is om reeds vooraf, bijv. bij het begin van het seizoen, een baseline-meting te doen. Dit levert de meest betrouwbare resultaten op, waarbij we dan met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid een hersenschudding kunnen vaststellen. Ook kunnen we u met behulp van onze oculomotorische, neuropsychologische en neurofysiologische meetinstrumenten aangeven wanneer het voor u terug veilig is om deel te nemen aan (competitie)sport.
Neem gerust contact met ons op indien u hier meer informatie over wenst.
Ook voor revalidatie en behandeling kan u bij NeuroMind terecht.






Een andere belangrijke oorzaak van niet-aangeboren hersenletsels is het herseninfarct of beroerte (CVA, cerebrovasculair accident).
Een CVA ontstaat door een herseninfarct of door een hersenbloeding. Een herseninfarct ontstaat door een embolie (een losgeschoten bloedprop die een bloedvat in de hersenen blokkeert) of door trombose (een bloedklonter die plaatselijk ontstaat door atherosclerose/aderverkalking). Door dergelijke blokkages van de slagaders in de hersenen wordt er onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen aangevoerd waardoor hersencellen afsterven. Hersenbloedingen komen minder voor en ontstaan wanneer een bloedvat in of rond de hersenen openbarst (subarachnoïdale bloedingen of intracerebrale hematomen).
Afhankelijk van de lokatie in de hersenen leidt een CVA vaak tot ernstige of zeer ernstige beperkingen, zoals taalproblemen (afasie), motorische stoornissen, en/of persoonlijkheidsveranderingen. Gepubliceerd neurofeedback onderzoek hiernaar komt stilaan op gang. Vaak is de therapeutische uitdaging nog groter dan bij een traumatisch hersenletsel. Nochtans kunnen ze toch vaak een duidelijke vooruitgang boeken, die het leven weer de moeite waard maakt.

Ook bij aangeboren hersenletsels kan neurotherapie verbetering brengen, bijv. op het vlak van motorische vaardigheden of intelligentie. Vaak is dit wel werk van langere adem. Neem gerust contact met ons op als u vragen heeft over de behandelingsmogelijkheden.


Traumatische hersenletsels:

Munivenkatappa, A., Rajeswaran, J., Indira Devi, B., Bennet, N., Upadhyay, N. (2014). EEG Neurofeedback therapy: Can it attenuate brain changes in TBI? NeuroRehabilitation, 35, 481-484.

Esty, M.L., & Shifflett, C.M. (2014). Conquering Concussion: Healing TBI Symptoms With Neurofeedback and Without Drugs. Sewickley, PA: Round Earth Publishing.

Reddy RP, Rajeswaran J, Bhagavatula ID, Kandavel T. (2014). Silent Epidemic: The Effects of Neurofeedback on Quality-of-Life. Indian J Psychol Med., 36, 40-44.

May, G., Benson, R., Balon, R., & Boutros, N. (2013). Neurofeedback and traumatic brain injury: A literature review. Annals of Clinical Psychiatry, 25, 289-296.

Nelson, D., & Esty, M. (2012). Neurotherapy of traumatic brain injury/posttraumatic stress symptoms in OEF/OIF veterans. The Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences, 24, 237-240.

McCarter, H., Luster, M., Esty, M.L., & Hammond, D.C. (2012). Traumatic Brain Injury. In S. Larsen, The Neurofeedback Solution: How To Treat Autism, ADHD, Anxiety, Brain Injury, Stroke, PTSD, and More (pp.198-220). Rochester, VT: Healing Arts Press.

Baehr, E., & Brayton, L. (2012). Head Games: Sports Injuries and Brain Trauma. In S. Larsen, The Neurofeedback Solution: How To Treat Autism, ADHD, Anxiety, Brain Injury, Stroke, PTSD, and More (pp.221-243). Rochester, VT: Healing Arts Press.

Stoler, D.R. (2012). Case 12 - Traumatic Brain Injury Recovery: A Neurofeedback-Integrative Approach. In W.A. Edmonds & G. Tenenbaum (Eds.), Case Studies in Applied Psychophysiology: Neurofeedback and Biofeedback Treatments for Advances in Human Performance (pp.232-246). Wiley & Sons, Ltd.: Chichester, UK.

Hammond, D.C. (2010). QEEG evaluation of LENS treatment of TBI. Journal of Neurotherapy, 14, 170-177.

Thornton KE, Carmody DP. (2009). Traumatic brain injury rehabilitation: QEEG biofeedback treatment protocols. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 34, 59-68.

Thornton, K.E., & Carmody, D.P. (2008). Efficacy of Traumatic Brain Injury Rehabilitation: Interventions of QEEG-guided Biofeedback, Computers, Strategies, and Medications. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 33, 101–124.

Walker, J.E. (2007). A Neurologist’s Experience with QEEG-Guided Neurofeedback Following Brain Injury (pp.353-361). In J.R. Evans (Ed.), Handbook of Neurofeedback: Dynamics and Clinical Applications (pp. 353-361). New York: The Haworth Medical Press. Hammond, D.C. (2007). Can LENS neurofeedback treat anosmia resulting from a head injury? Journal of Neurotherapy, 11, 57-62.

Larsen, S, Esty, M.L., & Ochs, L. (2006). Traumatic Brain Injury (TBI) and Spinal Injury and the LENS. In S. Larsen, The Healing Power of Neurofeedback: The Revolutionary LENS technique for Restoring Optimal Brain Function (pp.97-124). Rochester, VT: Healing Arts Press.

Thornton, K.E., Carmody, D.P. (2005). Electroencephalogram biofeedback for reading disability and traumatic brain injury. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 14, 137-162.

Duff, J. (2004). The Usefulness of Quantitative EEG (QEEG) and Neurotherapy in the Assessment and Treatment of Post-Concussion Syndrome. Clinical EEG and Neuroscience, 35, 198-209.

Thornton, K.E. (2002). Improvement/rehabilitation of auditory memory functioning with EEG biofeedback. NeuroRehabilitation, 17, 69-80.

Walker, J.E., Norman, C.A., & Weber, R.K. (2002). Impact of qEEG-guided coherence training for patients with a mild closed head injury. Journal of Neurotherapy, 6(2):31-43.

Schoenberger, N., Shiflett, S., Esty, M.L., Ochs, L., Matheis, R.J. (2001). Flexyx Neurotherapy System in the Treatment of Traumatic Brain Injury: An Initial Evaluation. The Journal of Head Trauma Rehabilitation, 16, 260-274.

Laibow, R.E., Stubblebine, A.N., Sandground, H., & Bounias, M. (2001). EEG-NeuroBioFeedback Treatment of Patients with Brain Injury: Part 2: Changes in EEG Parameters versus Rehabilitation, Journal of Neurotherapy, 5(4), 45–71.

Tinius, T. P., Tinius, K. A. (2001). Changes after EEG biofeedback and cognitive retraining in adults with mild traumatic brain injury and attention deficit disorder. Journal of Neurotherapy, 4, 27-44.

Thatcher, R.W. (2000). EEG operant conditioning (biofeedback) and traumatic brain injury. Clinical Electroencephalography, 31, 38-44.

Herseninfarct:

Bearden, T.S., Cassisi, J.E., & Pineda, M. (2003). Neurofeedback Training for a Patient with Thalamic and Cortical Infarctions. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 28, 241-253.

Wing K. (2001). Effect of neurofeedback on motor recovery of a patient with brain injury: a case study and its implications for stroke rehabilitation. Topics in Stroke Rehabilitation, 8(3), 45-53.

Putman, J.A. (2001). EEG Biofeedback on a Female Stroke Patient with Depression: A Case Study. Journal of Neurotherapy, 5(3), 27-38.

Ayers, M.E. (1999). Assessing and treating open head trauma, coma, and stroke using real-time digital EEG neurofeedback. In J.R. Evans & A. Abarbanel (Eds.), Introduction to Quantitative EEG and Neurofeedback (pp. 203-222). San Diego: Academic Press.

Ayers, M.E. (1995). A Controlled Study of EEG Neurofeedback and Physical Therapy With Pediatric Stroke, Age Seven Months to Age Fifteen, Occurring Prior to Birth. Biofeedback and Self-Regulation, 20(3), 318.

Rozelle, G.R., & Budzynski, T. (1995). Neurotherapy for stroke rehabilitation: a single case study. Biofeedback and Self Regulation, 20(3), 211-228.


Onderstaande video laat neuroanatome Dr. Jill Bolte Taylor van de Universiteit van Harvard aan het woord over haar eigen ervaringen toen ze een beroerte kreeg in haar linkerhersenhelft. Zij beschrijft hoe het voelde toen verschillende functies geheel of gedeeltelijk uitvielen (motoriek, taal, gezichtsvermogen). Het is een unieke ervaring om als neurowetenschapper de hersenen op die manier letterlijk "van binnen uit" te kunnen bestuderen. Ze licht de verschillen toe tussen de linker- en de rechterhersenhelft, en hoe beide op een zeer verschillende manier bijdragen tot ons (ruime) bewustzijn, en tot wie we zijn. Haar verhaal is zeer bijzonder: autenthiek, ontroerend, fascinerend en inspirerend! Het zijn hoopgevende ervaringen omdat ze ook de revalidatiemogelijkheden na een hersenbloeding laten zien. Haar ervaringen met zowel de hersenbloeding zelf als haar jarenlange revalidatie heeft ze beschreven in haar boek (My Stroke of Insight) dat ook in het Nederlands werd vertaald: Jill Bolte Taylor, Onverwacht inzicht, Uitgeverij Kosmos (verschenen in oktober 2008).



image

image
image